ਪੰਜਾਬ ਪੋਸਟ/ਬਿਓਰੋ
ਯੂਰਪੀਅਨ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਲਗਭਗ 20 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਧੋਖਾਧੜੀ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 9 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿ੍ਰਫਤਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ‘‘ਜੂਸੀਫੀਲਡਜ਼’’ ਨਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ’ਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਮਲੇ ਵਿੱਚ 645 ਯੂਰੋ ਦੇ ਘੋਟਾਲੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭੰਗ ਨਿਵੇਸ਼ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਲਾਉਣ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਇਸ ਵੱਡੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਪਰਦਾਪਾਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਕੱਲ੍ਹ 11 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 9 ਗਿ੍ਰਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 38 ਘਰਾਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲਈ, ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ 4.7 ਮਿਲੀਅਨ ਯੂਰੋ, 1.515 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿ੍ਰਪਟੋਕਰੰਸੀ, 106,000 ਯੂਰੋ ਨਕਦ ਅਤੇ 2.6 ਮਿਲੀਅਨ ਯੂਰੋ ਸਮੇਤ ਅਚੱਲ ਜਾਇਦਾਦ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਲਗਜ਼ਰੀ ਗੱਡੀਆਂ, ਕਲਾਕਿ੍ਰਤੀਆਂ, ਨਕਦੀ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਉਪਕਰਣ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵੀ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਜੂਸੀਫੀਲਡ ਸਕੀਮ ਸਬੰਧੀ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਸ ਇਲਾਜ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਭੰਗ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਵਾਅਦਿਆਂ ਨਾਲ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਭਰਮਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। 50 ਯੂਰੋ ਦੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿਵਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਧਿਕਾਰਤ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੈਨਾਬਿਸ (ਭੰਗ) ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਪਰਾਧੀ ਆਪਣੇ ਵਾਅਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 186,000 ਯੂਰੋ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਪੱਲਿਓਂ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ।
ਪੋਂਜ਼ੀ ਸਕੀਮ ਦੀ ਵਿਧੀ ਨੇ ਘੱਟ ਜੋਖਮ ਦੇ ਨਾਲ ਉੱਚ ਰਿਟਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਕ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਪੈਟਰਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ। ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀਆਂ ਰਕਮਾਂ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸਕੀਮ ਜੁਲਾਈ 2022 ਵਿੱਚ ਢਹਿ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾਉਣ ਦਾ ਅਮਲ ਅਚਾਨਕ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪੀੜਤ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ।
ਜਾਂਚ ਦੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੇ ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਸਬੂਤ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਇਸ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਯੂਰੋਪੋਲ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਸੰਚਾਲਨ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਯੂਰੋਜਸਟ ਨੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕਨੂੰਨੀ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ, ਦੋਸ਼ੀਆਂ ’ਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ। ਗਿ੍ਰਫਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਜਾਂਚ ਦੇ ਅੰਤਰ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਾਇਰੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਡੋਮਿਨਿਕਨ ਰਿਪਬਲਿਕ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ’ਤੇ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲਈ।
ਜੂਸੀਫੀਲਡਜ਼ ਕੇਸ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਢਾਂਚੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭੰਗ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀਕਰਨ ’ਤੇ ਬਹਿਸ, ਅਪਰਾਧਿਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਲਈ ਉਪਜਾਊ ਜ਼ਮੀਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂਕਿ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ’ਤੇ ਸ਼ਿਕੰਜਾ ਕੱਸਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਅਤੇ ਸੰਦੇਹਵਾਦ ਵਰਤਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਯਾਦ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਜੇਕਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਦਾ ਮੌਕਾ ਸੱਚ ਹੋਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਅਸੰਭਵ ਹੈ।
